Yeni araştırmalar alkolün kanserle ilişkisini bir kez daha gözler önüne serdi
ABD’de yapılan son bilimsel çalışmalar, az miktarda bile alkol tüketiminin kansere neden olabileceğini ortaya koydu. Araştırmalar, alkolün ABD’de kanserin üçüncü en büyük önlenebilir nedeni olduğunu gösteriyor.
Her yıl yaklaşık 100 bin yeni kanser vakasının ve 20 bin kanser kaynaklı ölümün doğrudan alkol kullanımıyla bağlantılı olduğu bildiriliyor. Bu sayı, alkole bağlı trafik kazalarında hayatını kaybeden kişilerin neredeyse on katı.
Alkol, en tehlikeli sınıfta yer alıyor
1980’li yıllardan bu yana sürdürülen araştırmalar, alkol ile çeşitli kanser türleri arasında doğrudan ilişki olduğunu kanıtladı. Uzmanlar, özellikle şu kanser türlerine dikkat çekiyor:
-
Ağız boşluğu
-
Boğaz
-
Gırtlak
-
Yemek borusu
-
Karaciğer
-
Kalın bağırsak ve rektum
-
Meme kanseri
Uzun süreli ve aşırı alkol kullanımı, pankreas kanseri ile de ilişkilendiriliyor.
ABD Ulusal Toksikoloji Programı, 2000 yılında alkolü “bilinen insan kanserojeni” olarak sınıflandırdı. Dünya Sağlık Örgütü’ne bağlı Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı da 2012 yılında alkolü “Grup 1 kanserojen” olarak ilan etti. Bu grup, insanlarda kansere yol açtığı kesin olarak bilinen maddeleri içeriyor.
Toplumun farkındalığı düşük
2019 yılında yapılan bir ankete göre, Amerikalı yetişkinlerin %50’den fazlası alkolün kansere neden olabileceğinden habersiz. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ve Ulusal Sağlık Enstitüleri ise alkolün kansere neden olduğuna dair kesin bilimsel kanıtlar bulunduğunu teyit ediyor.
Alkol kansere nasıl neden oluyor?
ABD Baş Cerrahı tarafından yayımlanan 2025 tarihli raporda, alkolün kansere yol açma mekanizmaları dört ana başlıkta sıralanıyor:
1. Alkol metabolizması
Alkol, vücutta ilk olarak asetaldehit adlı zararlı bir kimyasala dönüşüyor. Bu madde, DNA’ya zarar vererek hücrelerin kontrolsüz bölünmesine ve tümör oluşumuna yol açabiliyor.
2. Oksidatif stres ve iltihaplanma
Alkol, vücutta serbest radikal üretimini artırarak hücre yapısını zayıflatıyor. Bu durum, protein sentezini bozarak iltihaplanma ve kanserli hücre oluşumu riskini artırıyor.
3. Hormon seviyelerindeki değişimler
Özellikle meme kanseri açısından risk oluşturan alkol, östrojen hormonunun seviyesini yükseltiyor. Aynı zamanda A vitamini emilimini azaltarak bağışıklık sistemini zayıflatıyor.
4. Tütünle etkileşim
Alkol, tütün ürünleriyle birlikte kullanıldığında özellikle ağız, boğaz ve gırtlak kanseri riskini önemli ölçüde artırıyor. Ayrıca, sigara dumanındaki kanserojen maddelerin vücut tarafından daha kolay emilmesine yol açıyor.
Güvenli doz var mı?
Uzmanlar, kanser riskini tamamen ortadan kaldırmak için en güvenli miktarın hiç alkol tüketmemek olduğunu vurguluyor.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri ve Ulusal Alkol Bağımlılığı Enstitüsü, kadınlar için günde bir, erkekler için ise iki kadehten fazlasını önermiyor.
Ancak son veriler, bu miktarın altında bile olsa her yudumun riski artırdığını gösteriyor.
Kişisel farklar önemli
Her bireyin genetik yapısı, sağlık durumu ve yaşam tarzı, alkolün vücut üzerindeki etkisini değiştiriyor. Bu nedenle, uzmanlar herkesin alkol tüketim alışkanlıklarını gözden geçirmesini ve mümkünse bırakmasını öneriyor.
News
