Uzmanlardan Uyarı: Aşırı Fedakârlık, Kadın ve Erkekte Farklı Travmalara Yol Açıyor
📍 İSTANBUL | Nisan 2025 – İyilik etmek insani bir erdem olarak görülse de, uzmanlar sürekli ve karşılıksız iyilik yapmanın bireyin ruh sağlığında derin yaralar açabileceğini söylüyor. Özellikle kadın ve erkekler bu durumdan farklı şekillerde etkileniyor. Empati tükenmesi, duygusal sömürü, özsaygı kaybı ve hatta ilişki bozulmaları gibi sonuçlar doğurabiliyor.
🔬 Araştırmalar Ne Diyor?
İngiltere merkezli Psychological Behaviour Institute’un 2024 tarihli araştırmasında, düzenli olarak fedakârlık yapan 1.200 kişi incelendi. Katılımcıların %68’i zamanla çevresinden yeterli takdir görmediğini ve bunun ruhsal çöküntüye yol açtığını ifade etti.
📊 Dikkat çeken bazı bulgular:
-
Sürekli iyilik yapan bireylerin %73’ü zamanla kendini değersiz hissetmeye başlıyor.
-
%59’u, iyilik yapmadığında karşılık olarak nankörlük ya da agresif tepki gördüğünü belirtiyor.
-
%41’i, “kendimi sömürülmüş hissediyorum” ifadesini kullandı.
👩 Kadınlarda ‘Yetersizlik Sendromu’
Klinik Psikolog Dr. Selin Yılmaz, kadınlarda sürekli iyilik yapma eğiliminin genellikle “herkesi memnun etme” baskısından kaynaklandığını vurguluyor:
“Kadınlar, toplumsal roller gereği daha fazla duygusal yük üstleniyor. Bu da onları sürekli ‘veren taraf’ olmaya itiyor. Ancak uzun vadede bu, ‘yetersizim, hep daha fazlasını yapmalıyım’ gibi yıkıcı düşünce kalıplarına neden oluyor. Depresyon, anksiyete ve tükenmişlik kadınlarda daha sık görülüyor.”
👨 Erkeklerde ‘Kullanılmışlık Hissi’ ve Öfke
Sosyolog Prof. Dr. Ercan Akyıldız ise erkeklerin bu durumdan daha farklı etkilendiğini belirtiyor:
“Erkekler genellikle iyiliklerini somut çözümlerle sunar. Ancak karşılık görmediklerinde kendilerini ‘kullanılmış’ hissedebilirler. Bu, zamanla öfke patlamalarına, ilişki kopmalarına ve içe kapanıklığa dönüşebilir. İyilikleri takdir edilmediğinde egoları zedelenir.”
⚠️ Sınırlarını Koyamayan Tükeniyor
Uzmanlar, sürekli iyilik yapmanın uzun vadede kişisel sınırların ihlali anlamına geldiğini ve bu durumun bireyin ruhsal bütünlüğünü bozabileceğini söylüyor.
“İyilik bir erdemdir, ama sınır konulmadığında kişisel ihmal hâline gelir.”
📌 Kendinizi Korumak İçin: 4 Altın Kural
-
Her yardım çağrısına koşmayın
-
Karşılıklı ilişkiyi önemseyin – tek taraflı olmayın
-
Hayır demeyi suç gibi görmeyin
-
Kendinize de iyilik yapmayı öğrenin
🧭 SON SÖZ
İyilik güzeldir, ama sadece başkalarına değil, kendinize de iyilik yapmayı unutmayın. Unutmayın: Her zaman veren tükenir.
News
