Küresel finans piyasaları, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e yönelik gümrük tarifelerinde geri adım atmamasıyla sarsıldı. Küresel çapta hisse senetlerinde milyarlarca dolarlık kayıplar yaşanırken, yatırımcıların “kara pazartesi” olarak nitelendirdiği büyük satış dalgası dünya borsalarını adeta esir aldı.
Asya borsalarında başlayan düşüş dalgası, gün boyunca Avrupa ve ABD’ye yayıldı. Trump’ın gümrük vergilerine ilişkin açıklamaları piyasaları daha da tedirgin ederken, yatırımcılar hem ekonomik durgunluk ihtimaline hem de küresel ticaret savaşının şiddetlenmesine dair endişelerle güvenli limanlara yöneldi.
Trump Geri Adım Atmadı: “İlaç Gibi”
ABD Başkanı Donald Trump, art arda gelen piyasa çöküşlerine rağmen gümrük tarifelerindeki artışı savunmayı sürdürdü. Yatırımcıların umutla beklediği geri adım yerine Trump, bu süreci “iyileşmek için alınması gereken ilaç” olarak tanımladı. “Hiçbir şeyin kötüye gitmesini istemem, ama bazen bir şeyi düzeltmek için ilaç almanız gerekir.” sözleriyle, piyasadaki sert düşüşleri küçümseyen bir tutum sergiledi.
Trump’ın açıklamaları, yatırımcılarda belirsizliği daha da artırdı. ABD’nin dış ticaret açığını azaltmayı hedefleyen stratejisinde Çin ile herhangi bir yakın zamanda uzlaşmaya varılmayacağı mesajı, piyasadaki olumsuz havayı pekiştirdi.
ABD İş Dünyasından Sert Tepkiler
Trump’ın ticaret savaşı stratejisi, Amerikan iş dünyasında da ciddi tepkilere yol açtı. Ünlü milyarder yatırımcı Bill Ackman, Başkan’ın politikalarını “ekonomik bir nükleer kış” olarak tanımlarken, “Bu tabloya kimse oy vermedi.” sözleriyle kamuoyundaki rahatsızlığı dile getirdi.
Ackman, gümrük tarifelerinin üretim ve tedarik zincirlerini sekteye uğratarak hem enflasyonu körüklediğini hem de büyümeyi baltaladığını vurguladı.
Asya Borsalarında Deprem
Asya piyasaları, gümrük tarifeleri kriziyle güne şok bir düşüşle başladı. Japonya’nın Nikkei endeksi %7,29 değer kaybederek 2023’ten bu yana en düşük seviyesine geriledi. Güney Kore’nin KOSPI endeksi ise %5,24 düşerek sert kayıplar yaşadı.
Japonya dışındaki Asya-Pasifik borsalarını kapsayan MSCI endeksi %7,68’lik bir düşüşle son 16 yılın en sert gerilemesini yaşadı. Çin’deki lokomotif hisseleri izleyen CSI 300 endeksi %6,31 kayıp verirken, Avustralya borsası da %10’a ulaşan değer kaybıyla dikkat çekti.
Çin hükümetinin ABD’nin gümrük tarifelerine karşı yeni destek adımları açıklayıp açıklamayacağı merakla beklenirken, Çin Ticaret Bakanlığı’ndan gelen açıklamada, ABD’nin agresif politikalarının etkilerinin piyasalarda açıkça görülmeye başladığı belirtildi.
Avrupa ve ABD Borsaları Kan Kaybetti
Asya’daki düşüşler Avrupa’ya da sıçradı. Almanya, Fransa, İngiltere gibi büyük Avrupa piyasaları sabah saatlerinden itibaren %3’ü aşan kayıplar yaşadı. ABD borsaları da vadeli işlemlerde sert düşüşler gösterdi. Wall Street’te işlem gören teknoloji devlerinin hisselerinde %5’e varan düşüşler dikkat çekti.
Avrupa Birliği ticaret bakanlarının Lüksemburg’da yaptığı acil toplantıda, Trump yönetiminin politikalarına karşı nasıl bir tepki verileceği tartışıldı. Toplantıdan çıkacak kararların, önümüzdeki haftalarda AB-ABD ilişkilerinde yeni bir döneme işaret edebileceği belirtiliyor.
Fed’e Baskı Artıyor: Faiz İndirimi Yolda mı?
Yatırımcılar, ticaret savaşının ABD ekonomisinde resesyon riskini ciddi şekilde artırdığına inanıyor. Bu beklenti, ABD Merkez Bankası (Fed) üzerinde faiz indirimi baskısını artırdı. Vadeli işlemler piyasasında, 2025 yılı içinde toplamda 125 baz puanlık (25 baz puanlık 5 indirim) faiz indirimi fiyatlanmaya başlandı.
ABD Hazine tahvillerinde de hareketlilik dikkat çekti. Yatırımcıların güvenli limanlara yönelmesiyle 10 yıllık tahvil getirisi 8 baz puan düşerek %3,916’ya geriledi. Aynı zamanda dolar da diğer para birimlerine karşı değer kaybederken, altın gibi güvenli varlıklara talep arttı.
Sonuç: Ekonomik Fırtına Kapıda mı?
Trump yönetiminin agresif dış ticaret politikaları küresel ekonomi için ciddi riskler doğuruyor. Artan gümrük vergileri, tedarik zincirlerini zorlarken, yatırımcı güvenini de sarsıyor. Asya’dan Avrupa’ya, Amerika’dan Avustralya’ya kadar uzanan bu satış dalgası, sadece bir uyarı mı yoksa daha büyük bir ekonomik fırtınanın habercisi mi olduğu konusunda ekonomistler ikiye bölünmüş durumda.
Ancak bir gerçek var ki, piyasalar, belirsizlikten hiç hoşlanmaz. Ve bugünlerde belirsizliğin adı, Donald Trump.
News
