News
ABD Başkanı Donald Trump, ikinci döneminde de ekonomik milliyetçi politikalarına hız kesmeden devam ediyor. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt’in açıklamasına göre, Trump yönetimi Meksika ve Kanada’dan ithal edilen ürünlere %25, Çin’e ise %10 gümrük vergisi uygulayacak. Bu karar, küresel ticaret dengelerini sarsacak yeni bir ticaret savaşının habercisi olabilir mi?
Vergi Kararının Gerekçesi: Fentanil ve Sınır Güvenliği
Trump yönetimi, Çin’e uygulanan %10’luk gümrük vergisini özellikle “milyonlarca Amerikalının ölümüne neden olan yasadışı fentanil ticareti” ile ilişkilendiriyor. ABD’de opioid krizi büyük bir toplumsal sorun haline gelmişken, Çin’den gelen yasadışı fentanilin bu kriz üzerindeki etkisi uzun süredir Washington tarafından dile getiriliyordu. Ancak, bu sorunun ticaret politikalarıyla çözülüp çözülemeyeceği tartışmalı bir konu.
Meksika ve Kanada’ya uygulanan %25’lik ek verginin gerekçesi ise ABD’nin ekonomik çıkarlarını koruma iddiası. Trump, Kuzey Amerika’daki ekonomik ilişkileri yeniden şekillendirmek istiyor. Ancak bu adımın, ABD’nin NAFTA’nın yerine getirdiği ABD-Meksika-Kanada Anlaşması’na (USMCA) zarar verip vermeyeceği sorusu gündemde.
AB’ye Karşı Belirsizlik Devam Ediyor
Trump’ın Avrupa Birliği’ne (AB) yönelik olası gümrük vergileri konusunda henüz net bir karar vermediği belirtiliyor. Ancak, geçmişte Trump’ın Avrupa otomobilleri başta olmak üzere çeşitli sektörleri hedef aldığı biliniyor. Eğer Avrupa ülkeleri de bu vergi dalgasına eklenirse, küresel ticaret zincirinde büyük çaplı bir kırılma yaşanabilir.
Ekonomik ve Politik Yansımalar
ABD’nin üç büyük ticaret ortağına birden gümrük vergisi uygulama kararı alması, küresel ekonomide ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu tür tarifeler, ithalat maliyetlerini artırarak ABD içinde enflasyonu tetikleyebilir ve tüketici fiyatlarında yükselişe neden olabilir.
Ayrıca, Trump’ın bu adımı özellikle Çin ile ilişkilerde yeni bir ticaret savaşının kapısını aralayabilir. 2018-2019 yıllarında yaşanan ABD-Çin ticaret savaşının küresel büyümeye olumsuz etkileri olmuş, birçok Amerikan şirketi bu vergiler nedeniyle zarar görmüştü.
Öte yandan, Meksika ve Kanada’nın karşı misilleme yapması halinde Kuzey Amerika pazarında da bir belirsizlik ortamı doğabilir. Meksika, Trump’ın sınır politikalarına karşı sert bir duruş sergilerken, Kanada Başbakan Yardımcısı Chrystia Freeland ise ülkesinin ABD ile ekonomik iş birliğine önem verdiğini vurguladı.
Trump’ın Seçim Stratejisi mi?
Bu kararın ekonomik etkilerinin yanı sıra politik bir strateji olduğu da söylenebilir. Trump, 2024 seçim kampanyasında da benzer söylemlerle destekçilerine seslenmiş, “Önce Amerika” (America First) politikalarını öne çıkarmıştı. 2025 yılında da aynı çizgide devam ediyor gibi görünüyor.
Ancak, küresel ticaretin böylesine agresif politikalarla yeniden şekillendirilmesi, ABD ekonomisi için geri tepebilir. Çin ve Avrupa’dan olası karşı hamleler, ABD sanayisini ve tarım sektörünü zor durumda bırakabilir.
Sonuç: Yeni Bir Ekonomik Savaşın Başlangıcı mı?
Trump’ın bu gümrük vergisi hamlesi, ekonomik korumacılık mı yoksa ticaret savaşlarının yeni bir perdesi mi, bunu zaman gösterecek. Ancak kesin olan bir şey var: ABD, ticari ilişkilerinde agresif bir döneme girdi ve küresel piyasalarda belirsizlik giderek artıyor.
Eğer Trump yönetimi bu politikaları sürdürürse, uluslararası ticaretin kuralları yeniden yazılabilir ve dünya ekonomisi büyük bir dönüşüm sürecine girebilir.
