ABD’de yapılan yeni bir bilimsel araştırma, uzun süre oturmanın yalnızca fiziksel sağlığı değil, beyin sağlığını da olumsuz etkilediğini ortaya koydu. Vanderbilt Üniversitesi, Pittsburgh Üniversitesi ve Seul Ulusal Üniversitesi’nden bilim insanlarının ortak çalışmasına göre, gün içinde uzun süre oturmak, beyin hacminde küçülmeye ve bilişsel gerilemeye yol açabiliyor. Üstelik haftada önerilen egzersiz miktarını tamamlasanız bile, bu etkiyi tamamen ortadan kaldırmak mümkün değil.
Araştırma Nasıl Yapıldı?
50 yaş ve üzerindeki 404 gönüllü katılımcı, bir hafta boyunca vücutlarına takılan sensörler aracılığıyla izlendi. Katılımcıların %87’sinin haftada en az 150 dakika egzersiz yaptığı tespit edildi. Ancak buna rağmen, gün içinde uzun süre oturanların beyinlerinde küçülme ve bilişsel performansta gerileme belirtileri görüldü. Özellikle hafıza ile ilişkili hipokampus bölgesinde incelme gözlendi. Hipokampus, Alzheimer hastalığında ilk etkilenen bölgelerden biri olarak biliniyor.
Uzmanlar Ne Diyor?
Nörolog Dr. Marissa Gogniat, araştırmanın sonuçlarını değerlendirerek, “Alzheimer riskini azaltmak yalnızca egzersiz yapmakla ilgili değil. Günlük oturma süresini de azaltmak büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı. Vanderbilt Üniversitesi Tıp Merkezi’nden Dr. Angela Jefferson ise, “Özellikle genetik risk faktörleri taşıyan bireylerde, gün içinde sık sık oturmaya ara verilmesi, beyin sağlığı açısından kritik bir adım” dedi.
Araştırmacılar, uzun süre oturmanın beyin sağlığı üzerindeki etkilerini açıklarken, oturma süresi ile beyin sağlığı arasında doğrudan bir neden-sonuç ilişkisi kurmanın zor olduğunu, ancak hareketsiz yaşam tarzının yaşlanma sürecini hızlandırabileceğini vurguladı.
Egzersiz Yine de Önemini Koruyor
Araştırma, uzun süre oturmanın zararlarına dikkat çekerken, egzersizin önemini de göz ardı etmiyor. Bilim insanları, düzenli fiziksel aktivitenin hem vücut sağlığı hem de beyin sağlığı için önemli olduğunu belirtiyor. Hatta az miktarda bile olsa hareketli olmanın, beynin dayanıklılığını artırabileceği ifade ediliyor. Ancak masa başı çalışanlar, gün içinde sık sık hareket ederek oturma süresini bölmenin önemine özellikle dikkat etmeli.
Alzheimer Riski ve Genetik Yatkınlık
Çalışmada dikkat çeken bir diğer bulgu ise, genetik olarak Alzheimer’a yatkınlığı olan bireylerde, uzun süre oturmanın etkilerinin daha belirgin olması. Bu bireylerde, hareketsiz yaşam tarzının beyin sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri daha güçlü bir şekilde hissediliyor.
Ne Yapmalı?
Araştırmacılar, uzun süre oturmaktan kaçınmak için gün içine kısa hareket molaları eklenmesini öneriyor. Örneğin, her 30-60 dakikada bir ayağa kalkıp kısa bir yürüyüş yapmak, beyin sağlığı için basit ama etkili bir yöntem olabilir.
Araştırmanın Kaynağı
Söz konusu çalışma, Alzheimer’s & Dementia dergisinde yayımlandı ve bilim dünyasında geniş yankı uyandırdı.
Sonuç: Hareketli Bir Yaşam, Sağlıklı Bir Beyin
Uzmanlar, sağlıklı bir beyin için yalnızca spor salonuna gitmenin yeterli olmadığını, aynı zamanda günlük hayatın her alanında daha fazla hareket etmenin kritik önem taşıdığını vurguluyor. Günlük oturma süresini azaltmak, düzenli egzersiz yapmak ve aktif bir yaşam tarzı benimsemek, uzun vadede beyin sağlığınızı korumanın anahtarlarından biri olabilir.
News
